ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΣ. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞ. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Γελοιογραφία του Ονορέ Ντομιέ (H. Daumier) που σατιρίζει τον έντονο αγγλορωσικό ανταγωνισμό της περιόδου 1840-71, για την κηδεμονία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.
Μαρκεζίνης, Σ., Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος 1828-1964: Η Αναγέννησις της Ελλάδος 1828-1862, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα 1966, σ. 222.
© Σ. Μαρκεζίνης.

Γελοιογραφία που δημοσιεύτηκε στο Νέο Αριστοφάνη το 1886. Οι Έλληνες επιθυμούσαν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανακίνηση του Ανατολικού Ζητήματος με αφορμή την προσάρτηση της Ανατολικής Ρωμυλίας στη Βουλγαρία. Ωστόσο, αυτό ήταν αδύνατο να επιτευχθεί λόγω της ιμπεριαλιστικής πολιτικής που ακολουθεί η Αγγλία.
Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Σαπρανίδης, Δ., Ιστορία της Πολιτικής Γελοιογραφίας της Ελλάδας, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1972.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Ο Τσάμης Καρατάσος (1798-1861).
Ελληνική Εκπαιδευτική Εγκυκλοπαίδεια, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 4 , Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1991, σ. 289.
© Εκδοτική Αθηνών.

Σχέδιο της Κωνσταντινούπολης στο οποίο διακρίνεται και το προάστιο του Κανλιτζά, όπου υπογράφτηκε το 1855 συνθήκη μεταξύ Ελλήνων και Οθωμανών. Η συνθήκη αυτή άνοιξε το δρόμο για την προσέγγιση των δύο λαών σε οικονομικό και σε διπλωματικό επίπεδο.
Μήλλας, Α., Κωνσταντινούπολη: Αναζητώντας τη Βασιλεύουσα, Εκδόσεις Λ. Μπρατζιώτη, Αθήνα 1990, σ. 117.
© Α. Μήλλας.

Χαράλαμπος Παχής, Το ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου.
Αθήνα, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, Συλλογή Ε. Κουτλίδη.
Έκθεσις της Πολεμικής Ιστορίας των Ελλήνων, τ. Β', Αθήνα-Ζάππειο Μέγαρο, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1968, σ. 401.
© Υ.Π.Π.Ο.

Εικονογραφημένο φύλλο της εφημερίδας Le Petit Journal, όπου παρουσιάζεται η κρητική εξέγερση και τα αιματηρά γεγονότα που συντελέστηκαν στα τέλη Ιουλίου του 1869.
Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Πόρτολος, Δ., Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η Εποχή του, Εκδόσεις Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, Αθήνα 1996, σ. 200, εικ. 500.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Λιθογραφία που απεικονίζει αλληγορικά την Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαΐου του 1864.
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη.
Χριστόπουλος, Γ. (εκδ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Νεώτερος Ελληνισμός από 1833 ως 1881, τ. ΙΓ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, σ. 235.
© Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα.

Φωτογραφία του ελληνικού στρατού που διασχίζει το γεφύρι της Άρτας.
Αθήνα, Φωτογραφικό Αρχείο Ε.Λ.Ι.Α.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Γελοιογραφία που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ’στυ στις 6 Απριλίου του 1886, η οποία σατιρίζει τη στάση του Ε. Δεληγιάννη απέναντι στο Ανατολικό Ζήτημα.
Αννίνος, Θ., Γελοιογραφίες του 19ου αιώνα, Εκδόσεις Ωγυγία.
© Εκδόσεις Ωγυγία.

Εικόνα από το λιμάνι του Πειραιά κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού του από τον ενωμένο συμμαχικό στόλο τον Απρίλιο του 1886.
Αθήνα, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη.
Χριστόπουλος, Γ. (εκδ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Νεώτερος Ελληνισμός από το 1881 ως το 1913, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, σ. 26.
© Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Αθήνα.

Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897: Η μάχη της Μελούνας σε λιθογραφία της εποχής. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Le Petit Journal στις 2 Μαΐου 1897.
Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Πόρτολος, Δ., Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η Εποχή του, Εκδόσεις του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, Αθήνα 1996, σ. 201, εικ. 506.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Σκηνή από την υποχώρηση του ελληνικού στρατού στα 1897: Πρόσφυγες κατακλύζουν το σιδηροδρομικό σταθμό της Λάρισας.
Rose, K., 1897: Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία, Κούριερ Εκδοτική, Αθήνα 1997.
© Κούριερ Εκδοτική.

Στο κρίσιμο για την τύχη των ελληνικών ζητημάτων Συνέδριο των Παρισίων το 1856 η Ελλάδα απουσίαζε. Η επίσημη παρουσία της στη διεθνή σκηνή θα καθυστερήσει για είκοσι τουλάχιστον χρόνια. Διακρίνονται από αριστερά καθιστοί οι A. Oρλώφ (πρεσβευτής της Pωσίας στην Kωνσταντινούπολη), I. Bαλέφσκυ (υπουργός Eξωτερικών της Γαλλίας) και Γ. Βίλλιερς (υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας).
Χριστόπουλος, Γ. (εκδ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Νεώτερος Ελληνισμός από 1833 ως 1881, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, σ. 168.
© Εκδοτική Αθηνών.

Η ελληνική αντιπροσωπεία στο Συνέδριο του Βερολίνου το 1878. Διακρίνονται από αριστερά οι Α. Ραγκαβής, Δημ. Πάνας, Ι. Γεννάδειος, Θ. Δεληγιάννης, Α. Σκουζές και Α. Βλάχος. Η συμμετοχή της στις εργασίες του Συνεδρίου περιορίστηκε σε μια ολιγόλεπτη παρουσίαση των ελληνικών θέσεων. Την ουσιαστική εκπροσώπηση της Ελλάδας την είχαν αναλάβει οι Μεγάλες Δυνάμεις.
Αθήνα, Αρχείο της Εταιρείας των Φίλων του Λαού.
Λιάτα, Ε., Αρχεία Οικογένειας Δεληγιάννη, Αθήνα 1992, εικ. 14.
© Εταιρεία των Φίλων του Λαού, Αθήνα.

Το δίπλωμα του Μεγαλόσταυρου της Λεγεώνας της Τιμής που απονεμήθηκε στο Θεόδωρο Δεληγιάννη το 1886 από τον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας. Ο Θ.Π. Δεληγιάννης διατέλεσε επανειλημμένα υπουργός Εξωτερικών από το 1863 και έπειτα, η δράση του οποίου ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη.
Αθήνα, Εταιρεία των Φίλων του Λαού.
Λιάτα, Ε., Αρχεία Οικογένειας Δεληγιάννη, Αθήνα 1992, εικ. 28.
© Εταιρεία των Φίλων του Λαού, Αθήνα.

Σφραγίδα του ελληνικού υποπροξενείου των Δαρδανελίων.
Αθήνα, Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών.
Παπαθανάση-Μουσιοπούλου, Κ., Οικονομική και Κοινωνική Ζωή του Ελληνισμού της Θράκης κατά την Τουρκοκρατίαν, Αθήνα 1974, σ. 91.
© Υπουργείο Εξωτερικών, Αθήνα.

Χατζή Χάννας Φάχρης. Οθωμανός αξιωματούχος του Σαραγιού αλλά και χριστιανός ορθόδοξος, μεγάλος ευεργέτης των Φιλανθρωπικών Καταστημάτων κατά την περίοδο 1828-48.
Σιδηρόπουλος, Φ., Τα Εθνικά Φιλανθρωπικά Καταστήματα στην Κωνσταντινούπολη: Νοσοκομείο Βαλουκλή, Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Αθήνα 1999, σ. 134.
© Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, Αθήνα.

Εικόνα γαριβαλδίνων εθελοντών από τη μάχη του Δομοκού το 1897. Η συμμετοχή ξένων εθελοντών (κυρίως Ιταλών) κατά τη διάρκεια των ελληνικών εξεγέρσεων υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική.
Rose, K., 1897: Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία, Κούριερ Εκδοτική, Αθήνα 1997.
© Κούριερ Εκδοτική.

Ο Αμίλκα Κυπριάνι (1844-1918).
Rose, K ., 1897: Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία, Κούριερ Εκδοτική, Αθήνα 1997.
© Κούριερ Εκδοτική.

Λιθογραφία της εποχής που εκφράζει την αποδοκιμασία από την ελληνική κοινή γνώμη της συνθήκης φιλίας και εμπορίου με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
Χριστόπουλος, Γ. (εκδ), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Νεώτερος Ελληνισμός από το 1833 ως το 1881, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, σ. 80.
© Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.

Ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής-πασάς (1833-1906).
Σάμος, Δημαρχείο.
Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 4, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1991, σ. 273.
© Δήμος Σάμου.

Ο Κωνσταντίνος Μουσούρος (1807-1891).
Εκπαιδευτική Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 6, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1991, σ. 281.
© Εκδοτική Αθηνών.

Χάρτης του Κίπερτ που παρουσιάζει την εθνογραφική κατανομή των πληθυσμών στις βαλκανικές χώρες το 1876. 46x65 εκ.
Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Πόρτολος, Δ., Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η Εποχή του, Εκδόσεις Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, Αθήνα 1996, σ. 127, εικ. 130.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Η ορκωμοσία του εθελοντικού τάγματος της λεγεώνας υπό την ηγεσία του Πάνου Κορωναίου κατά την πολιορκία της Σεβαστούπολης από τα αγγλογαλλικά στρατεύματα το 1855.
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη.
Χριστόπουλος, Γ. (εκδ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Νεώτερος Ελληνισμός από το 1833 ως το 1881, τ. ΙΓ', Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, σ. 166.
© Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα.

Γελοιογραφία που σατιρίζει τη στάση που ακολούθησε η Ρωσία απέναντι στην Ελλάδα μέχρι τη λήξη του Κριμαϊκού πολέμου, προκειμένου να προωθήσει τις επεκτατικές της βλέψεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και στα Βαλκάνια.
Σαπρανίδης, Δ., Ιστορία της Πολιτικής Γελοιογραφίας στην Ελλάδα, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 1975, σ. 48.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Νικηφόρος Λύτρας, Ο Μάρκος Ρενιέρης.
Λάδι σε μουσαμά 113x88 εκ.

Αθήνα, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος.
Ηλιοπούλου-Ρογκάν, Ν., Καλλιτεχνικές Συλλογές της Εθνικής Τράπεζας, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα 1994, σ. 39, εικ. 5.
© Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Αθήνα.

Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα η ίδρυση αλλά και η δράση ορισμένων συλλόγων με χαρακτήρα εκπαιδευτικό για τη διάσωση του αλύτρωτου Ελληνισμού. Στην εικόνα η σφραγίδα του Συλλόγου προς διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων.
Ο Εν Αθήναις Σύλλογος προς διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων, Η Δράσις του Συλλόγου κατά την Εκατονταετίαν 1869-1969, Αθήνα 1970, σ. 3.
© Σύλλογος προς διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων, Αθήνα.

Η σφραγίδα της Εθνικής Εταιρείας.
Αθήνα, Βιβλιοθήκη της Βουλής.
Λυριτζής, Γ., Η Εθνική Εταιρεία και η δράσις αυτής, Κοζάνη 1970, σ. 9.
© Βιβλιοθήκη της Βουλής, Αθήνα.

Ο πολεμικός πυρετός τις παραμονές του ελληνοτουρκικού πολέμου το 1897 φτάνει στο αποκορύφωμά του. Εικόνα από διαδήλωση που έγινε μπροστά στα βασιλικά ανάκτορα υπέρ της κήρυξης του πολέμου.
Rose, K., 1897: Με τους Έλληνες στη Θεσσαλία, Κούριερ Εκδοτική, Αθήνα 1997.
© Κούριερ Εκδοτική.

Η πρώτη προκήρυξη της Εθνικής Εταιρείας "προς το ελληνικόν γένος" στις 31 Οκτωβρίου 1896.
Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Πόρτολος, Δ., Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η Εποχή του, Εκδόσεις Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, Αθήνα 1996, σ. 198, εικ. 498.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Κίπερτ, Ε., Χάρτης με τις περιοχές που εντάσσονται στον ελληνικό χώρο το έτος 1891.
150x185,5 εκ.

Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Εκατό Χρόνια Χαρτογραφίας του Ελληνισμού 1830-1930, Εκδόσεις Ελληνικής Εταιρείας Χαρτογραφίας-Εταιρείας Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, Αθήνα 1992, σ. 74, εικ. 17.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Εξώφυλλο της εφημερίδας Νέα Ημέρα στις 4/16 Ιουνίου 1883. Η εφημερίδα κυκλοφορούσε στην Τεργέστη από το 1866 και υπήρξε ισχυρό όργανο στα χέρια των Ελλήνων της διασποράς.
Καθημερινή, Επτά Ημέρες: Ο Ελληνισμός της Διασποράς: Βενετία, Βιέννη, Τεργέστη, Καλαβρία, τ. ΣΤ', Αθήνα 1996, σ. 129.
© Α. Παπαιωάννου.

Το δίπλωμα με το οποίο αναγορεύεται ο Θεόδωρος Δεληγιάννης επίτιμο μέλος του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου της Κωνσταντινούπολης το 1878.
Αθήνα, Αρχείο της Εταιρείας των Φίλων του Λαού.
Λιάτα, Ε., Αρχεία Οικογένειας Δεληγιάννη, Αθήνα 1992, εικ. 26.
© Εταιρεία των Φίλων του Λαού, Αθήνα.

Η επίσημη προκήρυξη του Γενικού Διοικητή της Κρήτης με την οποία παραχωρείται γενική αμνηστία στους επαναστάτες. Χανιά 12 Δεκεμβρίου 1878.
Η προκήρυξη είναι δίγλωσση (ελληνικά-τούρκικα), γεγονός που μαρτυρά τη χρήση και των δύο γλωσσών από τους κύκλους της διοίκησης.

Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α.
Πόρτολος, Δ., Ο Χαρίλαος Τρικούπης και η Εποχή του, Εκδόσεις Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, Αθήνα 1996, σ. 125, εικ. 133.
© Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο, Αθήνα.

Μετοχή της Ιονικής Τράπεζας των Ιονίων Νήσων την εποχή που βρίσκονταν υπό αγγλική κατοχή.
Καλλίτσης, Γ., Βασιλειάδης, αποποιείταιΝ., Η Ιστορία του Ελληνικού Χαρτονομίσματος από τον Φοίνικα στο Ευρώ, Εκδόσεις Finatec, σ. 12.
© Εκδόσεις Finatec.

Δήλωση έλληνα δασκάλου στη Στενήμαχο το 1889 με την οποία αποποιείται την ελληνική του υπηκοότητα, καθώς δεν μπορεί να εξασκήσει το επάγγελμα του δασκάλου στη Βουλγαρία.
Κοτζαγεώργη-Ζυμάρη, Ξ., Η Ελληνική Εκπαίδευση στη Βουλγαρία (1800-1914): Η Ιστορία, οι Δομές και ο ρόλος της, Εκδόσεις Φαιστός, Θεσσαλονίκη 1997.
© Εκδόσεις Φαιστός.

Το ψήφισμα της Θ' Βουλής των Ιονίων για την Ένωσή της με την Ελλάδα. 26 Νοεμβρίου 1850.
Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
Χριστόπουλος, Γ. (εκδ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους: Νεώτερος Ελληνισμός από 1833 ως 1881, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1977, σ. 212.
© Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.

Το εξώφυλλο των διπλωματικών εγγράφων που κατατέθηκαν στη Βουλή το 1886 από τον υπουργό των Εξωτερικών Θεόδωρο Δεληγιάννη σχετικά με το θέμα του αποκλεισμού της Αθήνας.
Αθήνα, Βιβλιοθήκη της Βουλής.
© Βιβλιοθήκη της Βουλής, Αθήνα.

Ο Φραγκίσκος Γκιζώ (1787-1874).
Ελληνική Εκπαιδευτική Εγκυκλοπαίδεια, Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό, τ. 3, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1990, σ. 103.
© Ανάκτορο Βερσαλιών.


ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΕΣ. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΞ. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ