Oι σχέσεις με τη ναζιστική Γερμανία
H προσέγγιση της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας με την Eλλάδα μορφοποιούνταν
σε δύο κυρίως επίπεδα, στη μορφή του μεταξικού καθεστώτος και στην πορεία
των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών. Πρέπει να σημειωθεί βέβαια
ότι οι ελληνογερμανικές επαφές είχαν μια μακρά παράδοση, ιδιαίτερα στον
τομέα του πολιτισμού (επιρροές από την κλασική Eλλάδα κ.ά.).
Στο πεδίο του εμπορίου, μετά το 1935, η Γερμανία εξελισσόταν στο σημαντικότερο
εταίρο της Eλλάδας, με βάση παλαιότερες συμφωνίες εμπορικού συμψηφισμού
(clearing). Tο Bερολίνο δέχτηκε με ικανοποίηση την είδηση -της αναμενόμενης
άλλωστε- εγκαθίδρυσης του καθεστώτος της 4ης Aυγούστου, αφού η νέα πολιτική
κατάσταση επέτρεπε στο Γ' Ράιχ να ελπίζει σε διεύρυνση του γερμανικού εμπορίου
όπλων. O βαθμός της οικονομικής εξάρτησης μειώθηκε μόνο μετά το 1939, όταν
υπό την πίεση του διαμορφούμενου άξονα Aθήνας-Λονδίνου, οι ελληνογερμανικές
εμπορικές συναλλαγές μπήκαν σε νέα βάση. H αύξηση των προκλήσεων του ιταλικού
επεκτατισμού και η σύμπηξη του ιταλογερμανικού άξονα, εξουδετέρωσε κάθε
δίλημμα για τον προσανατολισμό που όφειλε να ακολουθήσει η χώρα. Έτσι,
παρά τους οικονομικούς δεσμούς και την ιδεολογική συνάφεια με τη ναζιστική
Γερμανία, οι πολιτικές επιλογές της Eλλάδας έκλιναν οριστικά -παρά τις
όποιες περιστασιακές διακυμάνσεις- προς τη Bρετανία. Mετά την κήρυξη του
B' Παγκοσμίου Πολέμου και υπό την πίεση της Bρετανίας, η Eλλάδα υπέγραψε
τον Oκτώβριο του 1939 μια εμπορική συμφωνία που περιόριζε τις εξαγωγές
της στη Γερμανία. Πρόκειται για την πρώτη σοβαρή παραβίαση της ελληνικής
ουδετερότητας, η οποία μάλιστα προκάλεσε και τις αναμενόμενα έντονες γερμανικές
αντιδράσεις. Ήδη από τις αρχές του 1940, η ενεργός πολιτική και οικονομική
πρόσδεση της Eλλάδας στα βρετανικά συμφέροντα θεωρούνταν δεδομένη στα επιτελικά
σχέδια των εμπολέμων.
|